Methodes
De overkoepelende methodiek van Zorgzaamheid zijn de gezinsgerichte benadering en de contextuele methodiek. Kortom gezegd de systemische methodieken. Zorgzaamheid mag een veilig thuis bieden aan kinderen die niet meer thuis kunnen wonen. Daarmee wordt niet alleen een kind in huis genomen maar alsmede een systeem. Zorgzaamheid wil dan ook het gezin van herkomst betrekken en samenwerken in de huidige situatie. Hiermee neemt de gezingroep de opvoedtaak niet weg bij ouders maar ondersteund ouders hierin.
Op individueel niveau wordt er gewerkt met de competentie gerichte methodiek. Bij de competentiegerichte benadering wordt er vanuit de visie gewerkt dat bij het aanleren en versterken van vaardigheden, het vergroten van de al aanwezige mogelijkheden de beste manier is voor gedragsverandering. Dit houdt in dat er wordt ingespeeld op het geloof in eigen kwaliteiten en mogelijkheden.
Op individueel gebied hoort ook het uitgroeien tot een jongvolwassene. Zelfstandig worden en vaardigheden eigen maken horen hier bij. Met behulp van het INVRA Model (Inventarisatie Van Redzaamheid Aspecten), worden reeds behaalde vaardigheden en nog te behalen vaardigheden in beeld gebracht. Hiermee krijgt de jongere inzicht in welke vaardigheden zijn behaald en waar extra aandacht voor nodig is.
Matching
Het is belangrijk dat de nieuwe jongere en reeds wonende jongeren zich veilig voelen om met elkaar samen in een huis te wonen. Om dit te realiseren wordt er gekeken naar de matching. Er wordt gekeken naar hoe de jongere in de groep zou passen met betrekking tot gedrag, diagnose en leeftijd. Belangrijk is dat het gedrag of de beperking/ stoornis van de ene jongere niet het gedrag van een andere jongere op negatieve wijze beïnvloed. Dat betekend dat een jongere geen contra-indicatie hoeft te hebben om niet geplaatst te kunnen worden. Het belang van matchen is groot om een ieder kind de juiste ondersteuning en aandacht te kunnen geven zodat het kind zich naar vermogen kan ontwikkelen. Wanneer er geen match is, zal een jongere dus niet worden geplaatst.
Zorgzaamheid stelt zich open voor veel kinderen maar om de veiligheid en de werkbaarheid van het gezin te waarborgen, stellen we een aantal voorwaarden.
Wij geven als contra-indicatie:
- jongeren die slachtoffers of dader zijn van seksueel misbruik
- jongeren met een drugsverslaving
- jongeren die een zwaar verstandelijke handicap hebben
- jongeren met een ernstig psychische stoornis waardoor functioneren in een groep niet gewenst is
- jongeren met somatische klachten die beperkend zijn voor het wonen in een gezin.
Pedagogisch klimaat Zorgzaamheid
Het pedagogisch klimaat wat wij creëren in onze gezinsgroepen wordt gekenmerkt door rust, reinheid en regelmaat. Wij geloven dat onvoorwaardelijke liefde en betrokkenheid van ons als opvoeders, in combinatie met de ouderwetse drie R’s, de randvoorwaarden zijn om een optimaal klimaat te kunnen creëren en te handhaven waarin veiligheid, geborgenheid en acceptatie de voornaamste steunpilaren zijn. Onze pedagogische visie is verder uitgeschreven in onderstaande kernwaarden. Wij geloven dat het hanteren en naleven van deze kernwaarden helpt om dit pedagogisch klimaat te realiseren. Er zal gesproken worden over het kind, de kinderen. Hiermee bedoelen wij ook jongeren, jeugdigen en jongvolwassenen mee.
Gericht op het individu
Ieder kind is uniek en mag zich op zijn of haar eigen tempo ontwikkelen. Wij ondersteunen de kinderen door hun talenten te vergroten waardoor zij zoveel mogelijk succeservaringen beleven. Dit zal de kinderen energie en zelfvertrouwen geven. Succeservaringen maken de ontwikkeling van een kind mogelijk waardoor ze het verleden los kunnen laten en in het heden kunnen leven. Wij gaan dan ook ten alle tijden uit van de kwaliteiten van het kind, zodat wij vanuit die stabiele basis de volgende stapjes kunnen zetten.
Na jaren ervaring te hebben opgedaan als gezinshuisouders, hebben wij gemerkt dat de meeste kinderen meer ondersteuning nodig hebben dan alleen het wonen in een veilige gezinsgroepsetting. De kinderen die bij ons komen wonen hebben veelal een belast verleden van o.a. verwaarlozing, trauma’s, huiselijk geweld en misbruik. De extra ondersteuning kunnen wij inzetten doordat wij wonen met behandeling aanbieden. Door zelfstandige professionals in te zetten, kunnen wij werken zonder wachtlijsten. Denk hierbij aan o.a. systemische therapeutische ondersteuning, PMT, weerbaarheidstraining, creatieve therapie en traumabehandeling. Waar nodig kan er tevens diagnostiek uitgevoerd worden.
Op deze manier kunnen we de hulp inzetten wanneer deze nodig is, afgestemd op de behoeften van het kind. Dit aanbod zorgt ervoor dat de kinderen de ruimte hebben en krijgen om te ontwikkelen binnen hun eigen mogelijkheden. Opvoedvaardigheden die er worden gehanteerd binnen het gezinshuis richting de kinderen zijn o.a.: succeservaringen laten opdoen, positieve bevrachting, ondertitelen van gevoel/gedrag en situaties, normaliseren van gedrag, nabijheid bieden, vertrouwen geven, veiligheid, huiselijke/warme sfeer, heldere regels en grenzen, structuur, individuele ondersteuning waar nodig, voorbeeldgedrag, spiegelen van gedrag, sensitiviteit, responsiviteit, hechting bevorderende elementen, systeem therapeutische ondersteuning en het Vlaggensysteem.
Structuur en veiligheid
Veiligheid is één van de belangrijkste basisbehoeftes van een kind. Als opvoeders bieden wij, naast onze betrokkenheid, ook veiligheid door middel van duidelijke structuur. Hierdoor weet een kind wat het kan verwachten en voelt het zich veilig. Dagelijks bieden we houvast door vaste momenten zoals bedtijden, eetmomenten en vooraf geplande activiteiten.
Een belangrijke factor voor het creëren van veiligheid is vertrouwen. Het kind moet zich veilig voelen om zijn problemen en gevoelens met ons te delen. Wanneer dit nog moeilijk is voor een kind, staat een contextueel therapeutisch ondersteuner klaar waarmee het wekelijks kan praten. Deze ondersteuner fungeert als een brug tussen het kind, het netwerk en de opvoeders, omdat kinderen niet altijd alles willen of durven te delen met hun opvoeders. Samen met deze ondersteuner kunnen kinderen werken aan hun eigen plan en doelen, wat hen helpt om stap voor stap de regie over hun eigen ontwikkeling te nemen.
Het behalen van hun eigen doelen geeft kinderen energie en zelfvertrouwen. Met een klein, vast team ondersteunen we hen in alles wat nodig is om te groeien naar zelfstandigheid. Tot slot hebben kinderen ook de mogelijkheid om te praten met een vertrouwenspersoon van Jeugdstem. Deze vertrouwenspersoon is er om hen te helpen als ze er met anderen niet uitkomen. De vertrouwenspersoon komt ten minste twee keer per jaar langs voor een gesprek met de kinderen.
Op deze manier creëren we een veilige basis, waarin we de zorg voor het kind kunnen optimaliseren en hen helpen te groeien.
Zelfstandigheid
Bij opgroeien hoort ook het krijgen van verantwoordelijkheden. Zelfstandig worden en vaardigheden eigen maken horen hier bij. Wij willen de kinderen een stuk zelfstandigheid en verantwoordelijkheidsgevoel bijbrengen zodat zij op latere leeftijd zelfredzaam zijn in de maatschappij. Wij maken de kinderen, naar leeftijd en kunnen, verantwoordelijk voor hun eigen spullen en hygiëne en daarnaast ook voor kleine huishoudelijke taken en de zorg voor de dieren. Zo ervaren de kinderen dat het een goed gevoel geeft om samen zorg te dragen voor je directe omgeving en om je zaakjes op orde te hebben. Onze 16 plus jongeren kunnen binnen het terrein en de veiligheid van Zorgzaamheid deze vaardigheden oefenen en eigen maken. We hebben 4 studio’s beschikbaar waar ze leren zo zelfstandig mogelijk te worden binnen het gezinshuis. Deze fase is essentieel om goed door te stromen naar een volgende fase buiten het gezinshuis.
Normen en waarden
Wij vinden het tevens belangrijk dat de kinderen leren om respect te hebben voor elkaar, voor regels en grenzen en normen en waarden te vormen. Onder normen en waarden verstaan wij de ongeschreven gedragsregels die men toepast in de maatschappij. Denk hierbij aan eerlijkheid, geduld, verdraagzaamheid, behulpzaamheid, beleefdheid en zorgzaamheid.
Het kennen en toepassen van deze ongeschreven gedragscodes zijn vaardigheden die bij het opgroeien horen en bijdragen aan het functioneren in de maatschappij. Binnen de setting in Biddinghuizen waar we totaal 17 kinderen hebben wonen kunnen ze flink oefenen met deze gedragscodes. Wij willen de kinderen laten ervaren dat regels, thuis en op school, er niet zijn om te pesten, maar om samen verder te komen. Zonder regels en structuur kan er nog geen potje gevoetbald worden.
Hierin vinden wij het wel belangrijk dat de kinderen meedenken in de regels en wat zij daarbij belangrijk vinden. De kinderen weten ook dat leren mag met vallen en opstaan en zij krijgen iedere keer weer een nieuwe kans. Zorgzaamheid draagt tevens bij aan de ontwikkeling van de kinderen om te leren om hun gevoelens en gedachten uit te spreken en te erkennen en daarbij zichzelf en de ander in hun waarde te laten. Ook al begrijpen we soms de visie van de ander niet, er moet altijd respect zijn voor de mening en gevoelens van de ander, ook als die anders zijn dan die van jezelf.
We weten door wat ze hebben meegemaakt dit soms erg lastig kan zijn. De gezinshuisouders en de systeem therapeutische ondersteuner kunnen samen met het kind met deze lastige onderwerpen aan de slag.
Samenwerking
Zorgzaamheid mag een veilig thuis bieden aan kinderen die niet meer thuis kunnen wonen. Zorgzaamheid wil dan ook het gezin van herkomst betrekken en met hen samenwerken. Hiermee neemt het gezinshuis de opvoedtaak niet weg bij ouders maar ondersteund ouders hierin. Gezinshuisouders doen dit niet alleen.
Er zijn gedragsdeskundigen en therapeuten betrokken om ervoor te zorgen dat we, samen met het netwerk, de meest optimale zorg aan de kinderen kunnen bieden. Met elkaar kunnen werken aan groei en ontwikkeling. Binnen de gezinshuizen voeren de systemische methodieken de boventoon.
Er is een systeem therapeutische ondersteuner bij het gezinshuis betrokken die in gezinssystemen is gespecialiseerd. Samen met haar en gedragsdeskundigen kijken we vooraf aan de plaatsing welke behoefte het kind, maar ook het netwerk heeft. Door het toekomstperspectief duidelijk te maken, weten we met elkaar op welke wijze we aan de slag moeten.
Het kan zijn dat het kind individueel maar ook samen met ouders therapiesessies gaan volgen. Waar nodig zal de gezinshuisouder aansluiten. Op deze wijze zorgen we samen dat er een goede basis is waar we samen het kind kunnen ondersteunen in zijn of haar groei. Wij delen immers hetzelfde belang; het welzijn van het kind.